Saturday, July 28, 2012

ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ Η ΑΠΟΘΕΩΣΗ ΤΩΝ ΑΠΛΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ


Όταν σχεδίαζε την τελετή έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου ο Danny Boyle,πρέπει να του είχε καρφωθεί στο μυαλό το Common People των Pulp. Oπως ο Jarvis που αποφασίζει να λύσει την απορία της κόρης του Ελληνα εφοπλιστή για το πώς ζουν οι απλοί άνθρωποι, έτσι και ο Boyle αφηγείται όχι το έπος της Βρετανικής αυτοκρατορίας, όπου ο ήλιος δεν έδυε ποτέ αλλά την Ιστορία των κατοίκων της, τους τελευταίους δύο αιώνες. Η έναρξη φαίνεται να μην είναι και τόσο εντυπωσιακή αλλά κοινότυπη όπως ακριβώς οι ζωές αυτών των απλών ανθρώπων, γιατί επιλέγει αυτό, αντί για Exacalibur, Braveheart και Παγκοσμίους Πολέμους.

Από την αγροτική ζωή. στην Βιομηχανική Επανάσταση. Από την καλλιέργεια της γης  και την κτηνοτροφία, στις ατμομηχανές και τα τεράστιες εργοστασιακές καμινάδες, η ζωή αλλάζει μαζί με το περιβάλλον. Κάποια στιγμή ο ουρανός πάνω από το στάδιο μαυρίζει όπως ακριβώς ο ουρανός πάνω από το Λονδίνο στις αρχές του περασμένου αιώνα. Και λόγω αυτής της μετάβασης, εμφανίζονται τα διάφορα Κινήματα για τα πολιτικά δικαιώματα. Οι Σουφραζέτες και τα Εργατικά Συνδικάτα.

Και μετά αρχίζουν να παρελαύνουν οι λαϊκοί  Ήρωες, από την λογοτεχνία πρώτα. Τις πρώτες γραμμές του Neverland τις διαβάζει η J. K. Rowling, συγγραφέας του Harry Potter. Η Mary Poppins  ηρωίδα μια σειράς παιδικών βιβλίων. Και φυσικά ο James Bond, ο μυστικός πράκτορας στην υπηρεσία της αυτού εξοχότητας της Βασίλισσας, κεντρικό πρόσωπο στα βιβλία του Ian Fleming. Μια Βασίλισσα, λαϊκή ήρωας κι αυτή που δεν διστάζει να αυτοσαρκαστεί πηδώντας με αλεξίπτωτο από το ελικόπτερο μέσα σε αποθέωση. Όπως και ο Churchill, μοναδική αναφορά στο πόλεμο κατά του Ναζισμού, που ζωντανεύει για να χαιρετήσει το Βασιλικό ελικόπτερο.

Τέλος ο Mr Bean (Rowan Atkison) κλασσικός εκπρόσωπος του φλεγματικού Αγγλικού χιούμορ, σατιρίζει το Charriots of fire μια βραβευμένη με Οσκαρ «Ολυμπιακή» ταινία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα. Θα προτιμούσα τους Monty Paython σε αυτό το ρόλο αλλά εντάξει ήταν πολύ σουρεαλ ακόμα και για τον Boyle.
O Boyle εκθειάζει κι ένα ακόμα επίτευγμα των απλών ανθρώπων. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, κάτι όχι πρωτοφανές για όσους γνωρίζουν, λίγο πριν απογειώσει το πάρτι.
Το Σαββατόβραδο, από την δεκαετία του 60, η νεολαία διασκεδάζει, χορεύει, ερωτεύεται στα club με την λαϊκή (Pop) μουσική (and dance and drink and screw, because there's nothing else to do..  τραγουδάει ο Jarvis κυνικά) 
 Πασίγνωστα συγκροτήματα σε όλο τον κόσμο, με μέλη συνήθως γόνους της εργατικής τάξης (Well, what can a poor boy do, except to sing for a rock n roll band) ακούγονται στο στάδιο. Οι Beatles και οι Stones, οι Who (Why don't you all ffff(uck off?)-fade away (Talkin' 'bout my generation) και οι Kinks, ο Bowie και ο Clapton, οι Queen, oi Madness, οι Jam (Well let the boys all sing and the boys all shout for tomorrow) και οι Sex Pistols (κρίμα που δεν τόλμησε να παίξει το God saves the Queen αλλά κι έτσι καλά ήταν) μέχρι τους Kasabian, (Clash δεν είχε ή δεν πρόσεξα;), αυτή η μουσική είναι το μεγαλύτερο εξαγώγιμο προϊόν της Βρετανίας, προϊόν πολιτισμού.

Μη ψάχνεται να κάνετε συγκρίσεις με τις τελετές του Πεκίνου ή της Αθήνας. Διαφορετικές Ιστορίες, διαφορετικές ιδέες, διαφορετικές αντιλήψεις για το θέμα. Το σίγουρο είναι ότι αυτές οι τρεις τελετές, φέρνουν την υπογραφή μεγάλων δημιουργών, με άποψη. Και ο Boyle το απόδειξε χθες ότι είναι ένας τέτοιος, καταφέρνοντας ένα απλό πράγμα. Να φτιάξει μια τελετή έναρξης Ολυμπιακών αγώνων που εντυπωσίασε όχι με τα εφε αλλά με το συναίσθημα καταφέρνοντας να είναι αυτός που γνωρίσαμε από την πρώτη του ταινία το Trainspotting (μεταφορά νουβέλας του Irvine Welsh ενός σύγχρονου Αγγλου συγγραφέα κι αυτή). 

Well done my friend που λέτε κι εσείς τα Αγγλάκια.

Saturday, July 07, 2012

Ο ΠΑΠΑΛΑΓΚΙ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΤΕΜΠΕΛΙΑ


Μετά από τρεις εβδομάδες υποχρεωτικής άδειας, την Δευτέρα δουλεύω. Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι αυτό το γεγονός, θα μου προκαλούσε χαρά. Από τότε που φοιτητής, είχα διαβάσει το βιβλιαράκι του Πωλ Λαφάργκ, «Το Δικαίωμα στη Τεμπελιά» και είχα βρει ένα ισχυρό φιλοσοφικό άλλοθι, για την απέχθειά μου σε κάθε μορφής μισθωμένης ή όχι δουλειάς, ποτέ δεν φανταζόμουνα ότι θα ξημερώσει ημέρα που θα πίεζα εργοδότη, να με βάλει να δουλέψω και ότι θα το απολάμβανα κιόλας. Ας όψεται η κρίση.

Ο Λαφάργκ βρίσκεται, με ένα τρόπο, στον αντίποδα του πεθερού του, Καρλ Μαρξ, υποστηρίζοντας ότι η επανάσταση, θα πρέπει, να διεκδικήσει το ιερό δικαίωμα στη τεμπελιά και όχι στην εργασία. Στο βιβλιαράκι που εκδόθηκε το 1880, θεωρεί την εργασία υπεύθυνη για τον για τον εκφυλισμό του ανθρώπου, σε πνευματικό αλλά και σωματικό επίπεδο. Γράφει χαρακτηριστικά:

«Η δουλειά είναι το αίτιο κάθε λογικής διανοητικού εκφυλισμού και κάθε λογής οργανικής παραμόρφωσης. Συγκρίνετε το καθαρόαιμο άλογο των στάβλων του Ρότσιλντ, που το φροντίζουν ένα κοπάδι δίποδοι υπηρέτες, με το ψωράλογο των νορμανδικών αγροκτημάτων, που οργώνει τη γη, κουβαλάει την κοπριά και μεταφέρει τη σοδειά. Δέστε τον ευγενικό άγριο που οι ιεραπόστολοι του εμπορίου κι οι έμποροι της θρησκείας δεν τον έχουν ακόμη διαφθείρει με το χριστιανισμό, τη σύφιλη και το δόγμα της δουλειάς και δέστε έπειτα τους δικούς μας θλιβερούς δούλους των μηχανών.»

Και βέβαια, η ιδανική κοινωνία για τον Λαφάργκ δεν είναι η Αρχαία Αθήνα όπου δούλοι δούλευαν, για να φιλοσοφούν στην Αγορά οι Πολίτες αλλά τα νησιά στη Πολυνησία όπου οι τύποι αράζουν κάτω από τους κοκοφοίνικες, τρώγοντας καν’ά ψαράκι.

«Οταν θα πάψουν να υπάρχουν υπηρέτες και στρατηγοί που θα φορούν γαλόνια, όταν θα πάψουν να υπάρχουν ελεύθερες ή παντρεμένες πόρνες που θα στολίζονται με δαντέλες, όταν θα πάψουν να υπάρχουν κανόνια για φτιάξιμο και παλάτια για χτίσιμο, θα χρειαστεί να επιβάλουμε, με νόμους αυστηρούς, στις εργάτριες και στους εργάτες της δαντέλας, των σιδηρουργείων και των οικοδομών να κάνουν ασκήσεις κωπηλασίας και ρυθμικής προκειμένου ν’ αποκαταστήσουν την υγεία τους και να τελειοποιήσουν τη ράτσα. Απ’ τη στιγμή που τα ευρωπαϊκά προϊόντα θα καταναλώνονται επιτόπου και δεν θα μεταφέρονται στου διαόλου τη μάνα, θα χρειαστεί οι ναύτες, οι χαμάληδες κι οι καροτσιέρηδες να την αράξουν και να μάθουν να γλεντούν. Οι τρισευτυχισμένοι Πολυνήσιοι θα μπορούνε τότε να ριχτούν στον ελεύθερο έρωτα δίχως φόβο για τις κλωτσιές της πολιτισμένης Αφροδίτης και για τα κηρύγματα της ευρωπαϊκής ηθικής.»

Πως εγώ λοιπόν κατάντησα να απαρνηθώ τις διδαχές του Δασκάλου;
Πως ξέχασα το μότο του Λέσινγκ «Ας είμαστε τεμπέληδες σε όλα, εκτός από τον έρωτα το πιοτό και την τεμπελιά»;

Σ’ αυτά τα χρόνια της Χολέρας που ζούμε, ένιωσα πολλές φορές ντροπή όταν έπρεπε να απαντήσω καταφατικά στην ερώτηση, αν δουλεύω. Κι ακόμα χειρότερα, αν την ερώτηση μου την έκανε κάποιος φίλος, χρόνια πια στην ανεργία.


Και στο νέο που δεν καταγράφεται σε καμία λίστα του ΟΑΕΔ, θα ήταν φρόνιμο να του δώσω να διαβάσει το ξεχειλωμένο βιβλιαράκι; Φαντάζομαι, θα με πλάκωνε στο ξύλο, υποθέτοντας ότι τον κοροϊδεύω.

Και γιατί άραγε, αυτές τις τρεις εβδομάδες, ένιωσα να με αγγίζει κατάθλιψη;
Ενιωσα να μετανιώνω για τις λίγες ημέρες ξεγνοιασιάς στη Κέρκυρα;
Απέφυγα να γράψω στο blog, τι στιγμή που πάντα καταριόμουν αυτούς που μου στερούν το χρόνο, για να το κάνω;

Την απάντηση την γνωρίζετε. Ο φόβος για το αύριο, για τ’ ότι δεν θα μπορείς να σταθείς για το παιδί σου, ότι θα χάσεις και το τελευταίο ίχνος αξιοπρέπειας, τρώει τα σωθικά.
Και γιατί παλιόφιλε Πωλ, τα καταφέραμε. Γίναμε μια τέλεια κοινωνία Παπαλάγκι που ένας άγριος Πολυνήσιος δεν έχει καμία τύχη μέσα σ’ αυτή.  Αλλά αυτό βέβαια είναι ένα άλλο βιβλίο.